موج رو به‌افزایش طلاق توافقی

موج رو به‌افزایش طلاق توافقی
بخشش در ازای جدایی

نوگل تاجدوزیان
روزنامه بهار
این روزها گرفتن طلاق توافقی در دادگاه‌‌ها یک نصفه روز هم بیشتر طول نمی‌کشد یعنی اگر زن و مرد توافق کنند و زن همه حق و حقوق خود را به همسرش ببخشد، ساعت ۹ صبح که برای طلاق به مجتمع قضایی خانواده مراجعه کنند ساعت ۱۲ ظهر حکم طلاق به‌دست‌ از مجتمع بیرون می‌آیند. اما بازار دلالان نیزدر این بین خیلی داغ است، از آنجایی که اکثر مواقع زوج‌ها‌ترجیح می‌دهند بدون دردسر از هم جدا شوند، در نهایت زوجینی که به دادگاه‌ها مراجعه می‌کنند مصمم هستند و حتی مدت یک ماه بیشتر هم برای این امر صبر نمی‌کنند تا به نتیجه برسند و برخی از وکلا هم از آب گل آلود ماهی می‌گیرند و به زوج هایی که در حال گرفتن طلاق هستند پیشنهاد می‌دهند که اگر شما و همسرتان، من و همکارم را به‌عنوان وکیل انتخاب کنید نهایتا یک تا دو هفته دیگر حکم طلاق را برایتان می‌گیریم و درست آن موقع است که حق‌الوکاله هر نفرحداقل ۸۰۰ هزار تومان و جمعا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان می‌شود که این رقم با احتساب ۴۰۰ هزار تومان هزینه دادرسی و دفترخانه در نهایت به دو میلیون تومان می‌رسد و زوجین باید نصف آن را اول کار و باقی آن را در پایان کار به وکیل خود بپردازند. طبق فرمایشاتی که اخیرا مقام معظم رهبری، در خصوص طلاق توافقی داشتند، ایشان از دادگاه‌ها خواسته بودند که به روند طلاق توافقی سرعت نبخشند و آن را ساده نگیرند، چون رسیدگی به طلاق توافقی در وقت فوق‌العاده دادگاه انجام می‌شود، یعنی بدون اینکه زوجین در نوبت قرار بگیرند به دادگاه مراجعه کرده صیغه طلاق برایشان جاری می‌شود. از آنجایی که مشاوره قبل از طلاق ضروری است، این قانون زوجین را ملزم به مراجعه به مشاورین بهزیستی می‌کند. این مشاوره‌ها چه در جهت سازش زوجین که اولین هدف هر مشاور خانواده است و چه در جهت اصولی طلاق گرفتن آنها باید انجام شود. در ۱۰ ماه گذشته از سال جاری، ۱۳۸ هزار و ۳۵۳ واقعه طلاق در کشور ثبت شده که از این تعداد، ۱۰۵ هزار و ۵۳۳ مورد طلاق توافقی بوده است.

احمد تویسرکانی، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با اعلام این خبر، درباره آخرین وضعیت ازدواج و طلاق‌های ثبت شده در دفاتر ازدواج و طلاق سراسر کشور گفت: از اول فروردین سال ۹۵ تا ۲۵ دی امسال، ۶۷۸ هزار و ۷۳۶ واقعه ازدواج در کشور ثبت شده است.همچنین در این مدت، ۱۳۸ هزار و ۳۵۳ واقعه طلاق ثبت شده که از این تعداد، ۱۰۵ هزار و ۵۳۳ مورد طلاق توافقی و ۳۲ هزار و ۸۲۰ مورد غیرتوافقی بوده است. به گفته او، بالاترین و پایین‌ترین سن طلاق در میان مردان به‌ترتیب ۹۲ و ۱۶ سال و در بین زنان نیز بالاترین سن طلاق، ۷۹ سال بوده است و بالاترین و پایین‌ترین سن ازدواج در بین زنان در ۱۰ ماه گذشته به‌ترتیب ۸۵ و ۱۱ سال و در بین مردان نیز بالاترین سن ازدواج، ۹۴ سال بوده است. در این زمینه با دو زن که تجربه طلاق توافقی داشته‌اند و با فریده غیرت وکیل دادگستری گفتگو کرده‌ایم.
طلاق توافقی تنها راه جدایی برای زنان
سحر زن ۲۸ ساله‌ای است که سه ماه قبل از همسرش به صورت توافقی جدا شده است. او در باره طلاقش می‌گوید:
از اول زندگی با هم مشکل داشتیم از طرفی همسرم خیلی توهم داشت و شکاک و بدبین بود و در اوج خوبی هم حالش بد می‌شد. همسر سابقم (علی) اصلا قدرت تصمیم گیری نداشت اطرافیانش هرچه می‌گفتند، قبول می‌کرد و بعد از اینکه بین برادرم، با یکی از اعضای خانواده‌اش بحث و مجادله‌ای صورت گرفت، تا دو ماه هیچ توجهی به من و دخترم نکرد و به همه گفته بود که تلافی برادرم را سر من در می‌آورد. او در طول زندگی مشترک، حاضر نبود به من نفقه بدهد و حرف هایی که به من می‌زد خیلی دردناک‌تر از کتک هایی بود که خوراک هر روزه‌ام شده بود.
سحر ادامه می‌دهد: ۳ سال بخاطر دخترم تحمل کردم با اینکه چندین مرتبه من را از خانه بیرون کرد ولی باز هم به خاطر دخترم برگشتم و به زندگی با او ادامه دادم، ولی بعد از اینکه آخرین بار، شبانه من را از خانه بیرون کرد، برای طلاق به دادگاه مراجعه کردم و همه چیزم را بخشیدم ولی باز هم برای طلاق رضایت نداد و بهانه آورد.
پس چطورهمسرت با طلاق توافقی موافقت کرد؟
کلی بهانه آورد و نقشه کشید، اما وقتی که همه چیز را بخشیدم، قبول کرد و در دادگاه خانواده تشکیل پرونده دادیم و بعد از آن ما را به مرکز مشاوره فرستادند و آنجا با ما کمی صحبت کردند و ما به دادگاه مراجعه کردیم و رأی عدم سازش را گرفتیم.
مهریه ات چه شد؟ بخشیدی؟
بله؛ اگر نمی‌بخشیدم همسرم به طلاق رضایت نمی‌داد، وقتی دادگاه رأی عدم سازش را صادر کرد، سه هفته فرصت داشتیم تا برای طلاق به محضر برویم ولی همسرم در این مرحله باز مجدد مرا مورد آزار و اذیت قرار می‌داد و راضی به طلاق نمی‌شد.
چرا همه چیز را بخشیدی؟
چون اگر این کار را نمی‌کردم حاضر به طلاق نمیشد. متأسفانه قانون (وکالت طلاق) را به زن نمی‌دهد و هر زنی که در زندگی مشترک خود مشکل داشته باشد برای طلاق مجبور می‌شود تا همه چیز را ببخشد.
به نظر تو طلاق توافقی خوب است! یا خیر؟ !
چرا این سوال را از یک زن می‌پرسید؟ زن‌ها نمی‌توانند درخواست طلاق بدهند و برای این‌که یک زن بتواند به زندگی مشترک خود پایان دهد باید توافق! کند؛ یعنی وقتی چاره‌ای نداشته باشد مجبور می‌شود.
***
مهناز زن چهل ساله دیگری است که درباره مزایا یا معایب طلاق توافقی می‌گوید: چند ماهی از طلاقم نمی‌گذرد و من و همسرم در کمتر از نصفه روز از زندگی ۱۰ ساله خود دست کشیدیم.
دلیل اینکه پس از ۱۰ سال زندگی مشترک تصمیم به جدایی گرفتید چه بود؟ !
ازهمان ابتدای زندگی مشترکمان، با همسرم به مشکل برخوردم. اما آنقدرها هم جدی نبود، هر چه بیشتر می‌گذشت احساس می‌کردم ادامه این زندگی برایم امکان پذیر نیست. اما از آنجایی‌که تا همین چند سال پیش؛ طلاق در جامعه و خانواده‌ها هنوز جا نیفتاده بود، نتوانستیم جدا شویم. رفته رفته طلاق در کشور ما رایج شد و قبح جدایی ریخته شد، من هم‌ترسم ریخت و شاید به همین دلیل بود که راحت توانستم تصمیم به جدایی بگیرم.
چرا توافقی؟! به این فکر نکردید که ممکن است بخش زیادی از حق و حقوقتان را از دست بدهید؟!
بله حق با شماست؛ همه چیز زندگی‌ام را از دست دادم از جمله مهریه، حتی مجبور شدم اموالی را که به نامم بود هم به اسم همسرم بزنم؛ و فقط توانستم حضانت فرزندم را بگیرم و او را پیش خودم نگه دارم؛ زیرا اگر این کارها را نمی‌کردم، همسرم حاضر به طلاق نمی‌شد
چقدر طول کشید تا جدا شدید؟
یک روز صبح به دادگاه خانواده مراجعه کردیم و پس از این‌که درآنجا تشکیل پرونده و دادخواست دادیم؛ پس از یک جلسه مشاوره ۵ دقیقه ای؛ حکم عدم سازش را گرفتیم.
یعنی مشاور مربوطه از شما نخواست که کمی بیشتر فکر کنید؟
خیر، انگار فقط ماموریت داشت و برای سلب مسئولیت از خودش روبروی کلمه «مشاور» تیک می‌خورد. خلاصه مطلب اینکه ساعت دو بعدازظهر صیغه طلاق بین ما جاری و همه چیزظرف مدت پنج ساعت تمام شد.
به نظر شما اگر مشاور یا دادگاه شرایط را برای طلاق توافقی سخت می‌گرفت، ممکن بود از هم جدا نشوید؟
نمی‌دانم چون خیلی سریع اتفاق افتاد و در آن شرایط هر دو از دست هم عصبانی بودیم، شاید اگر زمان بیشتر بود و به ما سخت می‌گرفتند به زندگی مشترک ادامه می‌دادیم.