از آن همه تعطیلی کارخانجات و واردات جنس‌های بنجل چینی تا اختلاس‌های میلیاردی…!!

 
در زمان احمدی‌نژاد کجا بودید؟

اشکان بنکدار جهرمی
خبرنگار جوان فر دا : سفر رئیس‌جمهور به اروپا در حالی پنجشنبه شب به پایان رسید که رسانه‌های جهان و تحلیلگران و کارشناسان اقتصادی پیشاپیش، چشم به این سفر دوخته و در انتظار نتیجه دیدارهای مقامات ایران و کشورهای مطرح اروپا بودند. این سفر از همان ابتدا مورد استقبال وافر مقامات اروپایی و رسانه‌های معتبر جهان قرار گرفت. ایتالیایی‌ها برای استقبال از هیأت ایرانی سنگ تمام گذاشتند. کاروان استقبال کننده از رئیس‌جمهوری کشورمان و هیأت همراه را ۴۵ خودرو زرهی همراهی می‌کردند. این کاروان حتی از کاروان اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، هم وقتی به رم سفر کرد بزرگتر بود. واقعا ایتالیایی‌ها هر آنچه را در چنته داشتند رو کردند. در پاریس نیز برای استقبال از رئیس‌جمهورمان، دولت این کشور بالاترین تشریفات را انجام داد. گفته می‌شود این تشریفات حتی از آن چه برای پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، انجام شد نیز بالاتر بود.

در بُعد قراردادهای اقتصادی نیز نظر ایران بر سرمایه‌گذاری و سودآوری، دستیابی به جدیدترین تکنولوژی‌ها و اشتغالزایی داخلی بوده است. تا پیش از سفر رئیس‌جمهوری به فرانسه، خرید ۱۱۴ فروند هواپیمای ایرباس نو قطعی شده بود با این همه با توجه به عدم تأیید رسمی‌ شرکت ایرباس خرید این هواپیماها با شک رسانه‌ها همراه شد. حتی برخی معتقد بودند ایران می‌خواهد دوباره ایرباس دست دوم از برخی شرکت‌های هوایی در اروپا بخرد. در این زمان خبرگزاری بلومبرگ مدل هواپیماهای درخواستی ایران را مدل‌های ۳۲۰،۳۳۰، ۳۵۰ و ۳۸۰ اعلام کرد. اما در دور آخر مذاکرات ایران خواهان چهار فروند هواپیمای ۳۸۰ ایرباس دیگر شد تا تعداد هواپیماهای این قرارداد به ۱۱۸فروند برسد.

هواپیماهای خریداری شده مدرن‌ترین هواپیماهای ایرباس هستند. خرید ۱۱۸ فروند هواپیمای ایرباس به ارزش ۲۵ میلیارد دلار بزرگترین قرارداد صنعت هوایی کشور تا کنون محسوب می‌شود. ایران حتی پیش از وقوع انقلاب نیز چنین قرارداد بزرگی برای خرید هواپیما نبسته بود. تصمیم ایران به بازپس گرفتن بازار سفرهای هوایی خود، که اکنون در اختیار کشورهای دیگر جهان است و حجم نیاز انباشته شده کشور طی ۳۵ سال گذشته بستن چنین قراردادهای بزرگی را برای صنعت هوایی ایران اجتناب‌ناپذیر کرده است. یکی از مشکلات این طرح تأمین هزینه خرید حجم زیادی هواپیما بود که عملاً از توان ایران ایر خارج بود. دولت هم در شرایط دشوار اقتصادی قادر به تامین چنین مبلغی نبود.

برای همین، طرح خرید اجاره به شرط تملیک این هواپیماها مطرح شد و شرکت بیمه ساچه ایتالیا نیز برای این کار پیشقدم شد طوری که پول خرید هواپیما را شرکت ایران ایر بتواند از بخشی از در آمدش طی ۱۵ سال آینده پرداخت کند. ایرباس همچنین متعهد شده که بخشی از تکنولوژی خود را به ایران آورده و از نیروی کار داخلی نیز برخی قسمتهای تولید استفاده شود. شرکت توتال فرانسه نیز اعلام کرد که با ایران قرارداد خرید روزانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار بشکه نفت خام امضا کرده است. البته ایران نخستین قرارداد فروش نفت خود به اروپا پس از برداشتن تحریم‌ها را با شرکت نفتی هلنیک پترولیوم، بزرگترین پالایشگاه نفت یونان، منعقد کرده بود.

تحریم‌های بین‌المللی، صادرات نفت ایران را از ۲/۲ میلیون بشکه در روز به حدود یک میلیون بشکه کاهش داده به علاوه ایران هم‌اکنون روزانه ۲٫۸ میلیون بشکه تولید نفت دارد و ۳۰ تا ۵۰ میلیون بشکه نفت نیز در تانکرهای ایران ذخیره شده که قسمت اعظم آن میعانات گازی است. پس یافتن مشتری‌های جدید برای خرید نفت ایران امری حیاتی برای اقتصاد ایران به نظر می‌رسد. قرارداد جدید ایران خودرو و پژو نیز با قرار داد‌های قبلی این دو شرکت تفاوت بنیادین دارد و ایران بر حضور و سرمایه گذاری مشترک طرف مقابل تأکید دارد. ایجاد شرکت مشترک ایرانی- فرانسوی با سهامداری ۵۰ درصدی هر یک از طرفین مهمترین بخش این قرارداد است که به انتقال تکنولوژی به روز دنیا، تولید محصولات جدید و همچنین استفاده از بازارهای صادراتی خواهد انجامید. مهمترین بند این قراردادها شاید این باشد که دولتهای اروپایی در کنار شرکتها متعهد شده اند که این سرمایه‌گذاری‌ها مشمول هیچ تحریم که پس از این فرضاً اجرا شود نیز نخواهد شد.

در زمینه سیاسی نیز باید گفت در فضای قبل از برجام، به غلط و دروغ، چهره‌ای که از ایران ارائه شده بود چهره‌ای به عنوان یک تهدیدکننده صلح و امنیت جهانی بود. رژیم صهیونیستی بی‌دغدغه در صحنه جهانی مظلوم‌نمایی می‌کرد و دیپلماسی دولت قبل، مقهور لابی‌های صهیونیستی غرب روز به روز به دام تحریم‌ها فرو می‌غلتید. اکنون اما وضع دگرگون شده است. اسرائیل و رقبای منطقه‌ای ما به شدت از گشایش انزوای ایران عصبانی‌اند. اورشلیم و ریاض علیرغم رشوه‌های کلان نتوانسته‌اند نظر غرب را به سمت خود جلب نمایند چیزی که قبل از این در تصور دنیا نمی‌گنجید. مسلماً چنین تصویری از اقدامات دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی‌ما را جز به تحسین و افتخار وا نمی‌دارد. با این وجود، هجمه‌های دلواپسان به دستاوردهای چنین پیروزی اقتصادی، کم نبوده است. باز هم مثل همیشه مخالفان دولت ابتدا کاریکاتوری خود ساخته را از سفر رئیس‌جمهور نشان داده و سپس به تخریب آن پرداختند.

از ویژگی دیگر این تخریب‌ها، عدم وجود نظرات کارشناسی می‌باشد. نگاهی به نقدهای وارونه جماعت دلواپس، که پیش از این هم بی‌نهایت با برجام مخالفت نمودند، نشان می‌دهد که جز عقده‌گشایی سیاسی، نمی‌توان نامی‌بر آن نهاد. افراطیون مخالف دولت که نشان داده‌اند در کشاکش صف‌آرایی داخلی حاضرند حتی منافع ملّی را زیر پای خود لگدمال نمایند، این بار نیز برای این که در برابر چشمان مردم، باخت سیاست‌های‌شان فراموش شود بهترین تاکتیک را حمله به دستاوردهای گسترده این سفر دیدند.

این گروه که در هشت سال دولت احمدی‌نژاد کارنامه روشنی از خود نشان نداده‌اند این‌بار پاسخ نمی‌دهند که آیا این سفر ضربه بر پیکر اقتصاد ایران است یا اختلاس‌های چند ده هزار میلیاردی در دولت گذشته. چرا این جماعت، زمانی که امثال بابک زنجانی‌ها با دلار دولتی از چوب بستنی و زین اسب تا مازاراتی و پورشه وارد می‌کردند، رگ غیرتشان برای اشتغال جوانان و دانشگاه‌های تحقیقاتی کشور نجنبید؟ جماعتی که جز تکذیب تاریخ گذشته دور ایران رسم و آیینی نمی‌شناسد اکنون به سم اسب یک مجسمه منتسب به همین تاریخ که منحوسش می‌خوانند گیر داده‌اند.

نه تنها برای ما بلکه برای همه عجیب است که این همه کارشناس دلواپس اقتصاد مقاومتی و اشتغال جوان وطن امروز در زمان احمدی‌نژاد کجا بودند که کارخانجات یک به یک بر اثر واردات بی‌رویه جنس‌های بنجل چینی و حتی هندی تعطیل شده و کارگرانشان را اخراج می‌کردند. اینها که اکنون دل نگران وابستگی تکنولوژیکی ما هستند چگونه وقتی در قبال نفت گرانبهایمان ‌به ناچار از هند و پاکستان مجبور به تحویل روپیه بی‌ارزش یا واردات فرآورده‌های کشاورزی فاسد بودیم خفقان گرفته بودند؟ آیا این فجایع که هر‌کدام کافی بود تا اقتصاد کشوری را از پا درآورد خنجری در پشت اقتصاد ایران نبود؟

متأسفانه این جماعت حد‌اقلی یادگرفته صدایش را بر اقلیت بلند کند و اکنون که با کیاست دیپلماسی تدبیر، کشور از شر تحریم‌های ظالمانه رها شده است می‌خواهند آن را به دام خود تحریمی‌ گرفتار نماید. اگر بنا بر سیاست خود تحریمی‌این خفقان گرفته‌های دیروز و عربده کشان امروز باشد پس چه لزومی ‌داشت که این همه تلاش در جهت رفع تحریم‌ها صورت پذیرد؟