اولین متن پایگاه خبری جوان فردا
نظم عادلانه چیست ؟یا نظمی که حاصل آن به بیشترین خرسندی است چگونه نظمی است؟
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام بربشریت
سلام بر تمام ایرانیان درکل جهان
سلام بر ملت جنگ دیده ای مسلمانان دنیا
سلام بر ملت ایران
سلام برمردو زن وپیر وجوان ایران
سلام بر جوان فردای ایران
آنچه انسان امروزی مانند نسل دیروزی ازنبود آن زجرمیکشدعدالت است وعدالت وسیاست چرا ما درعدالت دغدغه فکری داریم.این مطلب استفاده شده ازفصلنامه تخصصی موسسه آموزشی باقرالعلوم بانام علوم سیاسی است.پس:
مقدمه
دغدغه ای که باعث میشودما انسانهابه بحث عدالت بیندیشیم،دغدغه ((به زیستن ))است.عدالت امری عمومی ،فراتاذریخی وانسانی است،یعنی مربوط به مذهب خاص ،دین خاص،ودوره تاریخی خاصی نیست.بلکه همواره درمیان همه ادیان ومکاتب مطرح بوده وخواهدبود.عدالت امری تلقی میشودکه درصورت رعایت آن ،زندگی مابهترازآنچه هست میشود.حال این سوال مطرح میشود که ماچگونه نظمی برقرارکنیم که عادلانه باشد؟انسان موجودی است که نمی تواند به تنهائی زندگی کند.ارسطومی گفت:اگرموجودی بتواند به تنهائی زندگی کند،یاخداست یا دد است.
انسان زندگی اش درتعامل بادیگران شکل میگیردودارای اهدافی است که لازمه دست یابی به آن برقرای نظم درجامعه می باشد.نظم دوصفت عادلانه یاغیر عادلانه دارد.درهرجامعه نظم عادلانه ،نظمی است که بیشترین خرسندی را برای افرادجامعه فراهم آورد،ودرمقابل،اگرمردم جامعهازنظم موجود خرسندنباشندنشان دهنده این است که احتمالادرآن جامعه نظم عادلانه ای وجودندارد.انسانهائی که درسطح کلان درجامعه زندگی میکنند،بایدازنظم جامعه هم راضی باشندوهم خرسند،زیرا خرسندی یک انبساط خاطر به همراه دارد.
نظم عادلانه چیست ؟یا نظمی که حاصل آن به بیشترین خرسندی است چگونه نظمی است؟
درپاسخ باین سوال ابتداباید مفهوم عدالت وسپس محل نزاع دربحث عدالت مشخص شود.درعلوم سیاسی دودسته مفاهیم داریم:
۱)مفاهیم کلیدی واصلی
۲)مفاهیم ثانوی وفرعی
مفاهیم کلیدی واصلی مفاهیم بنیادی ودرعین حال کمتراندک هستند،قدرت عدالت وسعادت از مفاهیم کلیدی اند.اگربتوانیم باعدالت کناربیاییم وبه آن اگاهی بیابیم،بسیاری ازمفاهیم ثانوی همچون امنیت ،آزادی ،رفاه،مشروعیت حکومت مطلوب،استبدادی ودیکتاتوری نیزروشن میشود.سعادت درفلسفه سیاسی اسلام باعدالت گره خورده است.پاسخ ما به نظم عادلانه درگرو این نکته است که عدالت نابرابری وبی عدالتی راچه چیزبنامیم؟انسان نمی تواند به تنهائی زندگی کندوبرایتداوم زندگی ،بایددارای نظم باشدودرهرنظمی این نابرابری وجوددارد،درهرنظمی یکی دستوردهنده است ودیگری فرمانبر.
نظم،بدون مقررات وقانون ایجادنمیشودودرهرقانونی یک رشته دستورهاست،لذابحث عدالت به وجود می آید.پلیس دستورمیدهدوراننده اطاعت می کند،حکومت دستور میدهدومردم اطاعت میکنند.مامرتب درحال اطاعت کردن از امردادن هستیم.نظم فرادسی وفرودستی دارد،وحکومت موظف است نظم رابرقرار کندتا افرادبه اهدافی که برای خودتعریف کرده اند برسند.
لیبرالیسم که مبتنی بر آزادی واصالت آزادی است،معتقداست باید ازعدالت دست برداریم،زیرانمی توان نابرابری راازبین بردوازبین بردن نابرابری ،نابودی حکومت وبی نظمی را درپی دارد.دراندیشه های مارکسیستی وسوسیالیستی که اصالت بابرابری وعدالت است،درپایان تاریخ به نفی حکومت می رسندوآن را شر می دانند ومی گویند:حکومت ابزار دست ثروتمندان است ،لذاجامعه ای ایده آل جامعه ای است که دولت ندارد.جامعه ای که دولت ندارد،آیا نظم دارد یانه ؟اگر نظم دارد ضامن این نظم چیست؟آیا میتوان نظمی راتصورکردکه درآن فرادستی وفرودستی نباشد؟دراین جا بحث فرادستی وفرودستی ارزشی نیست.همین که یکی ناظم باشدودیگری اطاعت کندواگر کسی تخلف کردتنبیه شود،مساله حکومت به میان می آید.ازاین رو اندیشه هایی که روی برابری متمرکز شدنددرآخرچاره ای جز قول به نفی حکومت ندارند.
البته ازگذشته تاکنون چنین نبوده است،چون خود مارکسیست حکومت تشکیل داده اند ومعتقد بودنددرآینده تاریخ به عدالت خواهیم رسید.لیبرالیست هانیزازهمان اول معتقد بودندعدالت به معنای برابری امری غیر قابل تحقق ومخالف جامعه است،اما اسلام به گونه ای دیگر به مساله نگاه می کند؛یعنی درپایان تاریخ به عدالت می رسیم،اما به فقدان دولت دچارنمی شویم،زیرا حضرت مهدی (عج)وقتی که ظهور میکند،بازدولت وحکومت تشکیل میدهد.
حال باید گفت
روح با حق زنده وپاینده است ورنه این را مرده آن رازنده است
آن که حی لایموت آمدحق است زیستن باحق حیات مطلق است
هرکه بی حق زیست جزمردارنیست گرچه کس درماتم اوزارنیست
مدیریت سایت جوان فردا بایاری خداوندمنان خودرا مقید به اجرای عدالت باتوجه به فرادستی وفردوستی تا توان لازم میداند.ازدوستان وصاحب نظران می خواهیم مارادراجریان امر بادردست داشتن قلم که امانت خدواندی است یاری نمایند.
میابی
مدیر سایت جوان فردا