ما و مساله افغانستان ؛ کنام شیران در تصرف روباهان:
اما مساله طالبان بسیار پیچیده است از حکومت دینی ایرانی تا مارکسیست چینی و وهابی عربستانی و پاکستانی ،از آن حمایت میکنند یا دست کم در ظاهر سکوت کرده اند. غرب نیز رفتار ابهام آمیز همیشگی را پیشه کرده است. نوعی اجماع جهانی در عدم محکومیت طالبان بر نظام بین الملل سایه انداخته است.
ما و مساله افغانستان ؛ کنام شیران در تصرف روباهان:
نویسنده : اسماعیل حسن زاده
تصرف بخش هایی از پنجشیر توسط طالبان نشان داد، نباید قدرت آنها را دست کم گرفت. آنها بیش از اینکه بهره درایت خود را ببرند از هراس وحشتناکی که ایجاد کرده بودندکمک گرفتند تا تمام افغانستان را تصرف کنند و امارت اسلامی بر مدار”امیرالمومنین” ایجاد کنند. تاکتیک آنها در ایجاد هراس عمومی همچون تاکتیک چنگیزخان مغول بود. چنگیز مغولستان را با پیمان، ماورالنهر را با چاشنی خشونت و پیمان، خراسان را با قتل عام و ویرانی کامل و ولایات دیگر ایران را از طریق هراس ایجاد شده تصرف کرد. قدرتی که بر پایه های خشونت و هراس بنا نهاده شود، ناگزیر برای ادامه حیات خود باید بر آنها متکی باشد. نمونه ای در تاریخ منطقه نمی توان یافت که قدرت و حکومت های خشونت بنیاد، تغییر تاکتیک و ماهیت داده باشند. حکومتهایی که با داعیه دین و تکیه بر قدرت نظامی روی کار آمده باشند خشونت و هراس شان چندبرابر خواهد بود.
اما مساله طالبان بسیار پیچیده است از حکومت دینی ایرانی تا مارکسیست چینی و وهابی عربستانی و پاکستانی ،از آن حمایت میکنند یا دست کم در ظاهر سکوت کرده اند. غرب نیز رفتار ابهام آمیز همیشگی را پیشه کرده است. نوعی اجماع جهانی در عدم محکومیت طالبان بر نظام بین الملل سایه انداخته است.
طالبان قدرتمند در افغانستان به ضرر منافع ملی ایران است. زیرا طالبان در درون خود از پیچیدگی خاصی برخودارند و چند لایه دارند:
لایه نخست و رویین آنها داعیه دینی و امارت اسلامی و نجات مسلمانان و بشریت است. این لایه به دخالت در امور اهل سنت ایران و تحریک آنها منجر خواهد شد. همانگونه که ایران چشم بر وضعیت شیعیان نخواهد بست؛ نوعی رقابت مذهبی ایجاد خواهد شد.
لایه دیگر، مساله قوم گرایی پشتون محورشان است. این لایه زیر لایه داعیه دینی پنهان شده ولی شکی در آن نیست که طالبان با حاشیه رانی و سرکوب سایر اقوام قدرت را در پشتونها حفظ خواهند کرد. قدرت افغانستان چند دهه است در دست پشتونهاست.
لایه دیگر عقب ماندگی فرهنگی پشتونهاست. پشتونها از نظر میزان تحصیلات نیز در رتبه های پایین تر از تاجیک، هزاره ها و ازبک ها هستند. جبران عقب ماندگی فرهنگی آنها از طریق رقابت علمی صورت نخواهد گرفت. آنها ناگزیر تبعیض مذهبی و علمی را با تبعیض قومی در خواهند آمیخت.
لایه دیگر، وجه سیاسی پیچیده آنهاست. هنوز هیچ تحلیل گری نتوانسته ماهیت وجودی آنان را از نظر وابستگی به امریکا یا استقلال شان تایید یا تکذیب کند. آنها در عرصه سیاسی سیال عمل خواهند کرد.
ادامه در اولین کامنت..
T.me/jjavanefarda
