وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتوگو با روزنامه جامجم در مورد کاهش تصدیگری دولت در حوزه فرهنگ و هنر، گفت: سپردن مسؤولیتها به مردم و مردمی شدن به معنای سپردن امور به مردم معمولی جامعه نیست. مقصود استفاده از ظرفیت اصناف و سازمانهای مردم نهاد در حوزههای تخصصی از جمله حوزههای علمیه، دانشگاهها، انجمنهای تخصصی و اصناف است. در واقع باید فضایی فراهم کنیم تا این نهادها بتوانند کار خودشان را انجام بدهند. آنچه در ادامه میآید متن گفتوگو محمدمهدی اسماعیلی با روزنامه جامجم است که روز شنبه سوم مهرماه منتشر شد.
یک ماه از انتصاب محمد مهدی اسماعیلی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی میگذرد و در این مدت کوتاه سفرهایی داشته و چند اقدام فوری را به انجام رسانده که یکی از آنها پیگیری واکسیناسیون هنرمندان و تهیه بستههای حمایتی برای هنرمندان آسیب دیده از پاندومی کرونا بوده است.
همچنین در سومین هفته حضورش در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، یاسر احمدوند را به عنوان معاون فرهنگی معرفی کرد تا اولین معاونی باشد که کارش را در فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم آغاز میکند. اسماعیلی که در یکی از سختترین دورهها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را بر عهده گرفته و منهای سیاستگذاریهای فرهنگی و هنری و امور جاری، حتما با حجم قابل اعتنایی از کارهای عقب مانده به دلیل شیوع ویروس کرونا روبهروست، او هفته گذشته مهمان روزنامه جامجم بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دعوت موسسه جامجم برای حضور در اختتامیه طرح «نشان ایرانی» را به منظور جلب توجه و نگاهها به سمت طرحی که تولیدات ملی را ارج نهاده و میلیاردها تومان به تبلیغات کسب و کارهای ایرانی کمک کرده، پذیرفت و در حاشیه این حضور فرصت کوتاهی فراهم شد برای پرسیدن چند سوال درباره مهمترین مسائل این روزهای عرصه فرهنگ و هنر. پاسخ وزیر به این سوالات را بخوانید:
در دوره شیوع ویروس کرونا، فیلمهای زیادی از اکران بازماندهاند؛ فیلمهای سینمایی، تجربی، انیمیشن و دیگر انواع فیلمها و نیز برخی فیلمها معطل دریافت پروانه نمایش هستند. برای این مورد چه برنامهای دارید؟
اولین قدم برای ساماندهی مسائل در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این بود که وضعیت حوزه فرهنگ و هنر را به شرایط عادی نزدیک کنیم. این کار مستلزم انجام واکسیناسیون بود که به نظرم الآن با تغییراتی که در وضعیت شهرها از قرمز به نارنجی شاهد هستیم فعالیتهای سینمایی با جدیت شروع شود.
من فکر میکنم ظرف مدت کوتاهی بتوانیم فضای فرهنگ و هنر را به حالت عادی برگردانیم و بتوانیم بخشی از عقبماندگیهای ناشی از شیوع ویروس کرونا را جبران کنیم.
برای اینکه در این زمینه بتوانیم به عدالت دست پیدا کنیم، نیازمند بررسیهای دقیقتری هستیم که جزئیات جبران این عقبماندگی بر اساس اطلاع درست از شرایط و ابعاد مختلف آن صورت پذیرد.
به عنوان نمونه باید حفظ حقوق افراد و گروهها و مجموعهها را در نظر داشته باشیم که لطمهای به کسی وارد نشود. در هر صورت لازم است با دقت و تدبیر در این باره اقدام کنیم.
فکر میکنید چه زمانی اقدامات شما به نتیجه خواهد رسید؟
سازمان سینمایی پیگیر این موضوع است و فکر میکنم اگر فضای عمومی جامعه به شرایط عادی برگردد، بتوان در مدت کوتاهی این عقبماندگی را جبران و فرصت اکران فیلمها و نمایش آنها را فراهم کرد.
یکی دیگر از مشکلات جدی حوزه فرهنگ و هنر به نظام توزیع محصولات فرهنگی از جمله کتاب مرتبط است. برای این مورد چه تدابیری اندیشیدهاید؟
معاونت فرهنگی از اولین معاونتهایی است که منصوب شده و یکی از مهمترین وظایف این معاونت پیگیری مسائل مرتبط با موضوع توزیع و البته توزیع کتاب است.
معتقدیم بخش عمدهای از حقوق مولفان و ناشران در حوزه فعالیتهای فرهنگی، گرفتار نوع فعالیتهای غیرقانونی از جمله شبکه تکثیر و توزیع است. باید در این دولت، بخش عمدهای از مشکلات این حوزه را حل کنیم و مانع تضییع بیشتر حقوق فعلان حوزه نشر و کتاب شویم. این اقدامات یکی از وظایف قطعی و جدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
در همین مدت کوتاه حضور در فرهنگ و ارشاد اسلامی بارها به اهمیت کاهش تصدیگری دولت در حوزه فرهنگ و هنر اشاره کرده و آن را یکی از وظایف مهم خود برشمردهاید. این اتفاق قرار است به چه صورت انجام شود و در این صورت وظایف نظارتی دولت چطور انجام میشود؟
بخش عمده وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعطای مجوزهاست که البته مهمترین بخشهای تصدیگری دولت هم محسوب میشود.
خوشبختانه در تمامی زمینهها، ظرفیتهای بسیار خوبی وجود دارد برای واگذاری این وظیفه به اصناف، دانشگاهیان، حوزویان و سایر گروههایی که میتوانند به عنوان نماینده مردم، این امور را به انجام برسانند.
از اولین اقدامات صورت گرفته در این زمینه مذاکره با سه مجموعه حوزوی بوده که در حال امضای تفاهمنامه هستیم تا وارد میدان شوند و به عنوان بازوی اجرایی در کنار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار بگیرند.
سپردن مسؤولیتها به مردم و مردمی شدن به معنای سپردن امور به مردم معمولی جامعه نیست. مقصود استفاده از ظرفیت اصناف و سازمانهای مردم نهاد در حوزههای تخصصی است؛ از جمله حوزههای علمیه، دانشگاهها، انجمنهای تخصصی و اصناف.
در واقع باید فضایی فراهم کنیم تا این نهادها بتوانند کار خودشان را انجام بدهند، چون هر قدر این وظایف به دست و پای فرهنگی دولت بچسبند، جز مشکل چیز دیگری تولید نمیکنند. معتقدم به اندازه کافی ظرفیتهایی در کشور داریم که با اطمینان خاطر بخشی از وظایف دولت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به آنها بسپاریم.
تازهترین تصمیمها در فرهنگ و ارشاد اسلامی
یکی از مهمترین مسائل این روزهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ساترا یا همان سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی مربوط است. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتوگو با روزنامه جامجم در مورد کاهش تصدیگری دولت در حوزه فرهنگ و هنر، گفت: سپردن مسؤولیتها به مردم و مردمی شدن به معنای سپردن امور به مردم معمولی جامعه نیست. مقصود استفاده از ظرفیت اصناف و سازمانهای مردم نهاد در حوزههای تخصصی از جمله حوزههای علمیه، دانشگاهها، انجمنهای تخصصی و اصناف است. در واقع باید فضایی فراهم کنیم تا این نهادها بتوانند کار خودشان را انجام بدهند، چون هر قدر این وظایف به دست و پای فرهنگی دولت بچسبند، جز مشکل چیز دیگری تولید نمیکنند.
در زمان حضور در روزنامه جامجم گفته بود که کارهای پژوهشی در این باره صورت گرفته و گزارشهایی آماده ارائه به شورای عالی فضای مجازی است اما درباره مسائل بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما در مدیریت ساترا، اقداماتی در دست انجام است و مذاکراتی صورت گرفته که قصد ندارد آن را در فضای رسانهای حل کند. روز پنجشنبه اظهارات وزیر در این زمینه واکنشهایی داشت از جمله اینکه کانون کارگردانان سینمای ایران به سخنان محمدمهدی اسماعیلی درباره لزوم بازگشت شوراهای ساخت و نمایش آثار خانگی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیانیهای منتشر کرد.
بر اساس این بیانیه که به امضای انجمنهای صنفی صنعت سینما رسیده، کانون کارگردانان سینمای ایران درباره اظهارات وزیر در زمینه بازگشت شوراهای ساخت و نمایش تولیدات نمایش خانگی به سازمان سینمایی، یادآوری کرده این امر مطالبه به حق سینماگران و صنوف سینمایی از سال گذشته بوده و باید در حیطه اختیارات وزارت ارشاد بماند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی یکی دو هفته گذشته برنامهها و اظهارات دیگری نیز داشته که از آن جمله میتوان به انتصاب یاسر احمدوند به عنوان معاون فرهنگی، سیدمجید امامی به عنوان دبیر شورای فرهنگ عمومی، سیدمحمود اسلامی به عنوان معاون توسعه مدیریت و منابع فرهنگ و ارشاد اسلامی و لادن حیدری به عنوان مشاور وزیر، اشاره کرد. همچنین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز اول مهر دیداری داشت با هنرمندان تجسمی کشور و تشریح کرد اولویت اول این وزارتخانه، تقویت اقتصاد هنر و کسب بازارهای جهانی است. اسماعیلی معتقد است: ایران جزو کشورهای مطرح و دارای جایگاه بالا در تولید آثار هنری است، بنابراین در بخش اقتصاد هنر هم باید به این رتبه برسیم.
از تازهترین برنامههای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی میتوان به حضورش در شهر مشهد اشاره کرد. اسماعیلی در مراسم اختتامیه پنجمین جشنواره رسانهای ابوذر خراسان رضوی، به ضرورت بازنگری در آرایش جریان رسانهای جبهه انقلاب اشاره کرد و گفت: دولت مأموریت خود را در حوزه فرهنگ و رسانه با هدف بازنگری جریان رسانهای جبهه انقلاب آغاز کرده است.
ضمن این موارد، در گزارشی با عنوان «اولویتی به نام واکسیناسیون هنرمندان» به تاریخ ۱۸ شهریور در روزنامه جامجم برنامههای دو هفته اول حضور محمدمهدی اسماعیلی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را مرور کردیم که مهمترین آنها واکسیناسیون هنرمندان، سفر به شهر قم، سفر به اصفهان، حضور در برنامه «شهر فرنگ» شبکه خبر و تشریح برخی اولویتها و برنامههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.